تصمیم گرفته اید باردار شوید؟ کمی تامل کنید. برای داشتن بارداری آرام و سالم و در نهایت کودک سلامت نیاز است برخی اقدامات ضروری را قبل از اقدام به بارداری انجام دهید و بدن خود را از نظر روحی و جسمی برای ورود عضو جدید آماده کنید. در ادامه به بررسی این اقدامات می پردازیم:
پیش از بارداری با پزشک خود مشورت کنید:
به متخصص زنان و زایمان، ماما یا پزشک خانوادگی تان مراجعه کنید. پزشک تان سوابق پزشکی شخصی و خانوادگی شما را بررسی می کند و سلامت جسمی شما و هرگونه درمان و مکملی را که مصرف می کنید، بررسی می نماید. برخی داروها و مکمل های خاص برای بارداری مضر هستند و برخی داروها و مکمل ها به دلیل آن که در چربی های بدن ذخیره می شوند باید پیش از بارداری جایگزین شوند.
پزشک در مورد رژیم غذایی، وزن، ورزش و هر گونه عادت ناسالم شما (مانند سیگار، مصرف الکل و مواد مخدر) با شما صحبت می کند، واکسن های لازم را تجویز می کند و ممکن است استفاده از مکمل را به شما توصیه کند. سیستم ایمنی شما را در مقابل بیماری های دوران کودکی همچون آبله مرغان و سرخچه می سنجد و به همه پرسش های شما پاسخ می دهد. به علاوه، اگر مبتلا به بیماری هایی مانند دیابت، فشار خون بالا یا آسم باشید برای کنترل این بیماری ها قبل از بارداری شما را به متخصص ارجاع می دهد. آزمایش پاپ اسمیر و آزمایش لگن برای اطمینان از سلامت بدن تجویز می شود. مطلب تست پاپ اسمیر چیست را بخوانید تا با کارایی آن بیشتر آشنا شوید. ابتلا به بیماری های مقاربتی قبل از بارداری در بدنتان بررسی می شود اگر مبتلا به این بیماری ها باشید باید درمان لازم را قبل از بارداری انجام دهید. بخش انواع بیمای های مقاربتی را حتما بخوانید تا اطلاعات کاملی درباره تمامی این بیماری های جنسی بدست بیاورید.
![آزمایش های قبل بارداری]()
آزمایشات ژنتیک قبل از بارداری
آزمایش ژنتیک قبل از بارداری در مواردی توصیه می شود که یکی از والدین مبتلا به بیماری ارثی باشد، مادر فرزندی با نقص هنگام تولد به دنیا آورده باشد، سن مادر بیشتراز 35 سال باشد، سابقه ی سقط بیش از 3 بار داشته باشد، مادر جنینی با مشکل ژنتیکی یا مرده هنگام تولد به دنیا آورده باشد و یا آزمایش غربالگری یک مشکل ژنتیکی را نشان داده باشد. بدین ترتیب پزشک برای بررسی وجود ژن بیماری های موروثی مانند فیبروز کیستیک (بیماری ژنیتیکی حاصل از اختلال عملکرد حمل آب به داخل و خارج از سلول ها)، بیماری سلول داسی (نوعی اختلال خونی)، سرطان و عقب ماندگی ذهنی یا از این قبیل بیماری ها در شما یا همسرتان، آزمایش غربالگری ژنتیک تجویز می کند. پزشک با بررسی و تحلیل اطلاعات به دست آمده، احتمال ابتلای کودکتان به بیماری های ژنتیکی را بررسی می کند. برای مثال چنانچه هر دو شما حامل چنین ژن هایی باشید احتمال ابتلای کودکتان 1 به 4 خواهد بود. انجام آزمایش های ژنتیک به خصوص اگر سابقه ی بیماری ژنتیکی در خانواده خود یا همسرتان دارید برای اطمینان از داشتن یک کودک سالم بسیار مهم است. هزینه آزمایش ژنتیک در سال 98 بسته به نوع آزمایش تجویزی از طرف پزشک بیشتر از 5 میلیون تومان می باشد اما با وجود بالا بودن این هزینه انجام این آزمایش بسیار کم هزینه تر از داشتن کودکی بیمار خواهد بود.
![آزمایشات ژنتیک قبل از بارداری]()
قبل از بارداری فولیک اسید مصرف کنید:
مصرف به اندازه و تحت نظر فولیک اسید از ابتلای فرزندتان به بیماری های مادرزادی جلوگیری می کند و برای سیستم عصبی نوزاد لازم است. بر خلاف تصور میزان فولیک اسید هیچ تاثیری بر جنسیت جنین ندارد. مقدار مورد نیاز فولیک اسید معمولا 400 میلی گرم در روز است. کمبود این ماده در بدن مادر ممکن است منجر به مشکلات و نقص های نخاعی و مغزی جنین شود. از عوارض مصرف زیاد اسید فولیک قبل از بارداری آسیب به سیستم عصبی و ابتلا به اوتیسم یا چاقی در نوزاد است. مصرف فولیک اسید برای مادر نیز مفید است و احتمال ابتلا به مسمومیت حاملگی را کاهش می دهد. معمولا یک ماه قبل از اقدام به بارداری و سه ماهه اول بارداری زمان مصرف اسید فولیک است. فولیک اسید به طور طبیعی در مواد غذایی مانند عدس، مرکبات، لوبیا، نخود فرنگی، مغزها و در سبزیجاتی مانند اسفناج، بروکلی کلم پیج وجود دارد.
![فولیک اسید قبل از بارداری]()
مصرف الکل و سیگار قبل از بارداری ممنوع
سیگار و مصرف مواد مخدر می تواند منجر به سقط جنین، زایمان زودرس و یا کمبود وزن جنین شود. بهتر است علائم زایمان زودرس و سقط جنین را بخوبی بشناسید. قبل از اقدام به بارداری عادت هایی مثل سیگار کشیدن یا مصرف الکل در خود و همسرتان را تغییر دهید. سیگار کشیدن و نوشیدن الکل بر کیفیت و حرکت اسپرم ها در مردان تاثیر می گذارد و باعث ناباروری آنها می شود برای اطلاعات بیشتر در رابطه با کیفیت و حرکت اسپرم مطلب علت و درمان کندی حرکت اسپرم را مطالعه کنید.
![تاثیر مصرف الکل بر جنین]()
پیش از بارداری غذاهای سالم بخورید:
توجه به تغذیه مناسب و کافی برای داشتن ذخایر مفید برای رشد و سلامت جنین و داشتن دوران بارداری سالم و راحت ضروری است. سعی کنید همه ی مواد غذایی مفید را در رژیم خود بگنجانید برای این کار می توانید با پزشک خود مشورت کنید. دانه ها را فراموش نکنید گندم، برنج، جو از نمونه دانه ها هستند. از همه ی انواع سبزیجات استفاده کنید. سبزیجات سبز رنگ مانند بروکلی، کاهو، سبزیجات قرمز رنگ مثل فلفل دلمه ای، گوجه و سبزیحات نارنجی مثل هویج. از سبزیجات تازه و بدون نمک و سس استفاده کنید. میوه به اندازه ی کافی مصرف کنید. لبنیات کم چرب و تازه و پروتئین مانند گوشت و تخم مرغ را در رژیم غذایی تان بگنجانید. اگر ماهی غذای مورد علاقه شماست برای اقدام به بارداری باید مراقب میزان مصرف خود باشید. ماهی منبع غنی امگا 3 است که برای رشد مغز و چشم های جنین بسیار مهم است و همین طور سرشار از ویتامین D و پروتئین و دیگر مواد مغذی می باشد، اما جیوه موجود در آن می تواد مضر باشد پس مقدار مصرف ماهی به خصوص در دوران بارداری باید کنترل شود. از خوردن ماهی هایی که جیوه زیادی دارند یا ممکن است در آب های آلوده باشند خودداری کنید. ماهی قزل آلا یا سالمون جیوه ی زیادی ندارند می توانید با مشورت پزشک ازین نوع ماهی ها استفاده کنید.
متوجه مقدار مصرف کافئین خود باشید:
به اعتقاد متخصصین خانم هایی که اقدام به بارداری می کنند یا خانم های باردار باید مصرف کافئین را کنترل کنند و در طول روز حدودا 200 گرم یعنی به اندازه ی یک فنجان قهوه کافئین مصرف کنند. مصرف بیش از اندازه کافئین در دوران بارداری می تواند منجر به سقط جنین می شود.
حفظ وزن مناسب را یکی از اهداف پیش از بارداری قرار دهید:
وزن متعادل به بارداری بی خطر و داشتن فرزند سالم کمک می کند. لاغری بیش از حد یا اضافه وزن موجب مشکلاتی در بارداری برای بعضی زنان می شود. قبل از اقدام به بارداری با مشورت و کمک متخصص تغذیه وزن خود را به وزن متعادل برسانید. ابزار شاخص توده ی بدنی یک زن وزن متعادل را با توجه به قد شما محاسبه می کند. احتمال این که زنان با شاخص توده بدنی بالا مشکلاتی مانند دیابت یا فشار خون در دوران بارداری و مشکلاتی حین زایمان داشته باشند، بیشتر است. اگر کمبود وزن داشته باشید احتمال این که نوزاد شما هنگام تولد وزنی کمتر از حد معمول داشته باشد هم بالا می رود.
![بهترین وزن برای شروع بارداری]()
پیش از بارداری ورزش کنید:
اگر ورزش نمی کردید، اقدام به بارداری زمان مناسبی برای شروع یک برنامه ی ورزشی است. اگر مشکل خاصی ندارید یا پزشکتان شما را از ورزش کردن پرهیز نکرده فعالیت های سبک ورزشی را شروع کنید. روزی 30 دقیقه پیاده روی کنید یا در کلاس های ورزشی شرکت کنید. یوگا و انجام حرکات کششی برای تقویت عضلات و افزایش انعطاف پذیری بدنتان مفید هستند و جزء ورزشهای مناسب برای زمان اقدام به بارداری هستند. می توانید با مشورت پزشک بعضی از فعالیت ها را در دوران بارداری هم ادامه دهید. یوگا در دوران بارداری با انجام حرکات متناسب با شرایط بدنی شما باعث تقویت عضلات و آرامش روحی شما می شود.
![ورزش در زمان اقدام به بارداری]()
قبل از بارداری به دندان پزشک مراجعه کنید:
تغییرات هورمونی در دوارن بارداری و افزایش میزان پروژسترون و استروژن می تواند باعث شود که لثه ها واکنش متفاوتی نسبت به باکتری نشان دهند که منجر به تورم و قرمزی لثه ها شده و موجب خونریزی هنگام مسواک زدن و نخ دندان کشیدن می شود. اطمینان از سلامت لثه ها و دندان ها از مراقبت های زمان اقدام به بارداری می باشد.
![اقدام بارداری و دندانپزشکی]()
پیش از بارداری با همسر خود صحبت کنید:
قبل از بارداری در مورد همه ی مسائل مربوط به داشتن عضو جدید مانند مسائل مالی یا تغییر شرایط زندگی تان با همسرتان صحبت کنید. برای هزینه های احتمالی از دوران بارداری تا به دنیا آمدن فرزندتان برنامه ریزی کنید. داشتن آمادگی مالی و روحی باعث می شود بهتر و راحت تر با شرایط جدید کنار بیایید.
بررسی سلامت روحی و روانی قبل از بارداری
آمادگی روانی برای داشتن بارداری سالم و بدن سالم واجب است. حالات روحی شما نه تنها بر بدن خودتان بلکه بر سلامت روحی و جسمی فرزندتان هم تاثیر می گذارد. افسردگی در زنان باردار احتمال ابتلای آنها به بیماری های دوران بارداری افزایش می دهد. اگر دچار افسردگی هستید یا سابقه ی افسردگی در خانواده دارید حتما به یک روانشناس مراجعه کنید و تا درمان کامل به بارداری اقدام نکنید. اگر مبتلا به افسردگی بارداری شدید، می توانید با کمک پزشک و توصیه های مناسب آن را کنترل و درمان کنید.
استرس تاثیرات مضری بر جنین و سلامت بدن تان دارند. استرس در دوران بارداری احتمال ابتلا به مسمویت بارداری و سقط جنین را افزایش می دهد. می توانید به کمک یوگا و پزشک استرس خود را کنترل کنید ما در مطلب تاثیر استرس بر فرزندتان قبل و بعد از تولد اطلاعات مفیدی در این رابطه برایتان قرار دادیم.
![درمان افسردگی پیش از بارداری]()
قبل از بارداری از ابتلا به عفونت ها اجتناب کنید:
از ابتلا به عفونت جلوگیری کنید به خصوص آن دسته از عفونت هایی که برای جنین خطرناک هستند. از مصرف برخی غذاهای خاص مانند پنیر پاستوریزه نشده و دیگر تولیدات لبنی، غذاهای گوشتی یخ زده و مرغ و ماهی خام یا نیم پز اجتناب کنید. این مواد خوراکی می تواند حامل باکتری خطرناکی باشد که موجب بیماری به نام لیستریوزیس شود؛ بیماری که از طریق غذا بوجود می آید و می تواند منجر به سقط جنین یا تولد جنین مرده شود. همچنین از نوشیدن آب میوه های غیر پاستوریزه اجتناب کنید زیرا ممکن است حاوی باکتری هایی مانند سالمونلا یا E. coli باشد.
هنگام تهیه وعده های غذایی دست های خود را مرتب بشویید و مطمئن شوید که دمای یخچال برای نگهداری مواد غذایی مناسب است. اگر حیوان خانگی دارید از سلامت آن مطمئن شوید. برای باغبانی حتما از دست کش استفاده کنید هنگام تعویض پلاستیک زباله از دست کش استفاده کنید. تا تماس مستقیم با زباله ها نداشته باشید.
زمان تخمک گذاری خود را محاسبه کنید:
برخی زنان هنگامی که تصمیم به بارداری می گیرند صرفا از روش های جلوگیری از بارداری استفاده نمی کنند و زمان باردار شدن را به دست تقدیر می سپارند. برخی دیگر رویکرد محاسبه شده تری دارند و تاریخ دقیق تخمک گذاری خود را تخمین زده و برنامه ریزی شده عمل می کنند.
اقدام به بارداری در روزهای تخمک گذاری برای کسانیست که می خواهند دقیق تر عمل کنند. هر ماه یک تخمک از تخمدان آزاد می شود که دو تا سه روز قبل از آزاد شدن تخمک و یک روز بعد از آن دوره ی طلایی بارداری محسوب می شود. برای تعیین زمان تخمک گذاری از چند راه می توانید استفاده کنید. ماشین حساب تخمک گذاری یک زن روزهای تخمک گذاری شما را محاسبه می کند، هم چنین مطلب نشانه های تخمک گذاری از علائم بدنی شما در این زمان اطلاع می دهد. کیت تخمک گذاری از دیگر راه های مناسب برای تعیین تخمک گذاری است که در مطلب کیت تخمک گذاری نحوه ی استفاده از آن را توضیح داده ایم.
عدم جلوگیری از بارداری:
اگر برای جلوگیری از بارداری از روش طبیعی جلوگیری یا کاندوم استفاده می کرده اید از اقدامات لازم برای بارداری سریع این است که استفاده ازین دو روش را کنار بگذارید. پیشنهاد میکنم مطالب مزایا و معایب جلوگیری طبیعی، طرز استفاده از کاندوم زنانه و کاندوم مردانه را بخوانید. اما اگر از روش های هورمونی برای جلوگیری از بارداری استفاده می کنید برای بارداری نیاز به کمی برنامه ریزی جهت تنظیم شدن هورمون ها دارید.
باروری بسیاری از زنان بلافاصله بعد از کنار گذاشتن راه های جلوگیری هورمونی شروع می شود و حتی ممکن است بارداری با یکبار نزدیکی اتفاق بیفتد. اما ممکن است علت باردار نشدن در ماه اول اقدام این باشد که گاهی یک ماه زمان می برد تا تخمک گذاری دوباره آغاز شود. با منظم شدن عادت ماهانه تخمک گذاری آغاز می شود.
چنانچه از تزریق Depo-Provera برای پیشگیری از بارداری استفاده کرده باشید تخمک گذاری مجدد حدود یک سال طول می کشد، حتی اگر عادت ماهانه شما منظم شده باشد.
![اقدامات لازم برای بارداری سریع]()
سوالات رایج زوج ها هنگام اقدام به بارداری
برخی از باورهای اشتباه یا ابهامات برای اقدام به بارداری بین زوج ها وجود دارد. مانند:
آیا جلوگیری طولانی مدت باعث نازایی می شود؟
اگر به طور مرتب مقاربت داشته باشیم حاملگی رخ می دهد؟
- خیر برنامه ریزی زمانی در امر بارداری بسیار مهم است.
آیا پیشاب موجب بارداری می شود؟
- بله. زیرا ممکن است حاوی اسپرم باشد. برای اطلاع بیشتر در مورد بارداری با پیشاب مطلب احتمال بارداری با پیشاب را مطالعه کنید.
بلافاصله پس از قطع قرص های ضد بارداری حاملگی روی می دهد؟
- خیر. پس از قطع مصرف این گونه قرص ها 1 تا 6 ماه (بطور متوسط 3 ماه) طول می کشد تا زن قدرت باروری خود را باز یابد. با انواع قرص های ضد بارداری آشنا شوید.
آیا ناباروری قابل درمان است؟
- بسته به نوع مشکل ناباروری در خانم یا آقا و تشخیص پزشک، راه های درمان برای ناباروری وجود دارد. این راه ها با پیشرفت علم احتمال باروری زوج نابارور را بیشتر می کنند. در رابطه با ناباروری مطالب گروه ناباروری را مطالعه کنید.