چکاپ قبل از اقدام به بارداری وضعیت و سلامت بدن شما را جهت آمادگی برای بارداری تعیین می کند. بدن شما برای تجربه ی جدید و رشد فرزندتان باید آماده باشد بدین ترتیب دوره ی بارداری سالم و آرامی را تجربه خواهید کرد. می توانید این آزمایشات را حتی یک سال قبل از بارداری هم انجام دهید.
چرا آزمایشات قبل بارداری لازم می باشد؟
برخی مشکلات مثل افسردگی، دیابت، فشار خون بالا و وزن نامناسب می تواند بر بارداری و قدرت باروری تاثیر بگذارد. سیگار کشیدن، مواد مخدر و مصرف الکل نیز اثرات مخربی دارد. این موارد حتی بر باروری مردان از طریق اثر منفی بر حرکت اسپرم هم تاثیر می گذارد. مطلب علت اصلی کندی حرکت اسپرم را بخوانید. پزشک می تواند در این راه به شما کمک کند تا سبک زندگی سالم تری را داشته باشید.
حتی اگر تجربه ی دوم بارداری تان است بهتر است دوباره چکاپ قبل از بارداری را انجام دهید. زیرا سلامت شما از بارداری قبلی ممکن است تغییر کرده باشد یا اگر در بارداری قبلی دچار مشکل و یا پیچیدگی خاصی شده اید پزشک شما سعی می کند از رخداد دوباره آن جلوگیری کند. اگر شرایط زیر را در بارداری قبلی تان تجربه کرده اید برای بارداری دوم تمامی آزمایشات لازم را دوباره انجام دهید:
- زایمان زودرس: یعنی زایمانی که قبل از هفته 37 بارداری اتفاق بیفتد. بهتر است علائم هشدار دهنده زایمان زودرس را به خوبی بشناسید.
- تولد جنین با ناهنجاری ها و مشکلات مادرزادی: مانند تغییر شکل و یا عملکرد یکی از اعضای بدن که در سلامت نوزاد اختلال ایجاد می کند.
- سقط جنین: زمانی که جنین قبل از هفته 20 بارداری فوت شود. با نشانه های سقط جنین آشنا شوید.
- مرده زایی: قبل از زایمان جنین در رحم فوت شود و یا مرگ او تا 20 هفته بعد از بارداری باشد.
در چکاپ قبل از بارداری چه چیزهایی بررسی می شود؟
در آزمایشات قبل بارداری سلامت کلی شما بررسی می شود، تا از آماده بودن بدن برای بارداری اطمینان حاصل شود. در ادامه 13 مورد از آزمایش های روتین قبل از بارداری را مطرح کردیم:
مصرف فولیک اسید قبل از بارداری
فولیک اسید ویتامینی است که برای رشد و نمو طبیعی بدن الزامی است. اگر فولیک اسید را قبل بارداری و اوایل آن مصرف کنید از ناهنجاری های هنگام تولد مانند مشکلات مغزی، ستون فقرات و مشکلاتی مثل شکاف لب جلوگیری می شود. قبل از بارداری روزی 400 میکروگرم اسید فولیک مصرف کنید.
بررسی بیماری ها در معاینات پیش از بارداری
این مشکلات شامل دیابت، فشار خون بالا و اضافه وزن می باشد. پزشک وجود عفونت هایی مثل توکسوپلاسموز (نوعی بیماری انگلی که در آزمایش خون مشخص می شود) و عفونت های جنسی را نیز بررسی می کند. مطلب انواع بیماری های مقاربتی را بخوانید. درباره سابقه مشکلات خانوادگی شما می پرسد. می توانید در این زمینه از مشاوره ژنتیک مشورت بگیرید. مشاور پیشینه ی سلامت خانوادگی شما را بررسی می کند و احتمال وقوع بیماری در فرزندتان را به شما اطلاع می دهد.
واکسیناسیون قبل از بارداری
دارویی است که باعث ایمن ساختن بدن نسبت به بیماری ها می شود. برخی از بیماری ها مثل سرخچه یا آبله مرغان می تواند سلامت شما و جنینتان را در بارداری به خطر بیندازد. بهتر است که قبل از بارداری واکسن آن ها را بزنید تا در بارداری به مشکل برنخورید.
![آزمایش های روتین قبل از بارداری]()
داروهایی که قبل از اقدام به بارداری مصرف می کنید
پزشک درباره داروهایی که مصرف می کنید از شما می پرسد، چه داروهای گیاهی چه داروهای شیمیایی که با نسخه مصرف می کنید. داروهای آسم، دیابت، افسردگی ممکن است برای شما و کودکتان خطرناک باشد. ویتامین ها و مکمل هایی که مصرف می کنید. مسکن ها و یا شربت سینه که بدون نسخه می توانید خریداری کنید.
معاینه لگن
سونوگرافی قبل از بارداری اندام های لگنی مثل واژن، سرویکس، رحم و تخمدان ها را بررسی می کند. سرویکس همان دهانه رحم است که بالای واژن قرار دارد. اگر هرگونه مشکلی در یکی از اندام ها بود قبل از بارداری معالجه می شود. این درمان ها ممکن است قدرت باروری را نیز بالا ببرد. بهتر است با اناتومی رحم زن آشنا شوید.
بررسی گردنه ی رحم
تست پاپ اسمیر برای بررسی سلول های سرویکس، سرطان دهانه رحم و سلول های غیر طبیعی انجام می شود.
بررسی وزن در معاینات عمومی قبل بارداری
اضافه وزن یا کمبود وزن بارداری شما و سلامت جنین را دچار خطر می کند. پزشک وزن شما را با توجه به شرایط بدنی و قدتان بررسی می کند و اگر نیاز باشد طبق توصیه ی پزشک باید وزن خود را کاهش یا افزایش دهید. شما هم چنین می توانید از ابزار شاخص توده ی بدنی (bmi) یک زن برای بررسی وزن خود استفاده کنید.
عادت های ناسالم قبل از اقدام به بارداری
در صورت عادت به سیگار کشیدن یا مصرف الکل باید قبل از اقدام آنها را ترک کنید.
![اقدامات پیش از بارداری]()
آزمایش خون قبل از بارداری
برای تعیین گروه خونی، فاکتور rh، کمبود ویتامین D، کنت هموگلوبین، سرخچه، واریسلا، سل، هپاتیت ب، توکسوپلاسموز (نوعی بیماری انگلی)، عملکرد تیروئید، انجام می شود. فاکتور rh در تفسیر آزمایش های قبل از بارداری بررسی می شود. فاکتور rh پروتئینی است که در سلول های گلبول قرمز وجود دارند. اگر فاکتور rh مادر منفی باشد و rh جنین مثبت باشد نیاز به زدن آمپول رگام می باشد.
تست های غربالگری قبل بارداری
قبل از بارداری می توانید تست های غربالگری خون یا بزاق دهان را انجام دهید تا بدانید حامل بیماری ژنتیکی هستید یا خیر. بیماری های ژنتیکی از پدر و مادر به فرزند منتقل می شود. ژن درواقع قسمتی از سلول است که منبع دستورهای ساخت بدن و عملکرد آن می باشد. اگر شما بیماری را نداشته باشید ولی حامل آن باشید ممکن است آن را به فرزند خود منتقل کنید.
اگر هر دو والد حامل یک بیماری خاص باشند احتمال بیمار شدن فرزند زیاد است. آزمایش قبل بارداری به شما درباره این خطرات اطلاع می دهد و باعث می شود تا تصمیم درست را بگیرید. انجام آزمایشات ژنتیک قبل از بارداری انتخاب شما می باشد و اجباری نیستند حتی اگر پزشک آن را توصیه کند.
سندروم X شکننده: این سندروم وقتی اتفاق می افتد که بدن نمی تواند پروتئین لازم برای رشد و نمو را تولید کند. بیماری ژنتیکی است و از نظر حامل بودن باید آزمایش شوید.
اگر شما یا همسرتان حامل باشید و می خواهید لقاح مصنوعی انجام بدهید. ممکن است تست PGD انجام دهید. در آی وی اف اسپرم با تخمک در محیط آزمایشگاه لقاح داده می شود و سپس رویان به رحم منتقل می شود. مطلب آی وی اف چیست را بخوانید.
آزمایش HIV قبل بارداری
این ویروس باعث کاهش توانایی بدن در مقابله با بیماری ها می شود که می تواند در دوران بارداری یا حتی شیردهی به فرزد شما منتقل شود. هر مادری قبل از اقدام به بارداری نیاز است این آزمایش را انجام دهد.
آزمایش CBC
برای بررسی ابتلای شما به کم خونی انجام می شود. اگر کم خون باشید نیاز به مصرف مکمل های آهنی دارید.
آزمایش هپاتیت B
برای بررسی ابتلا به این بیماری از شما آزمایش مربوط گرفته می شود اگر مبتلا نباشید می توانید واکسن آن را برای پیشگیری بزنید.
مراجعه به دندانپزشکی قبل از بارداری
برخی مطالعات ارتباطی بین بیماری های لثه و زایمان زودرس و وزن کم در بارداری نشان داده است. وزن کم در بارداری یعنی این که نوزاد کمتر از 2.5 کیلو باشد. اگر بیماری لثه دارید باید قبل از بارداری آن را درمان کنید. حساسیت لثه ها به دلیل تغییرات هورمونی بدن در بارداری بیشتر می شود، پس قبل از بارداری مشکلات آن را رفع کنید.
هزینه آزمایشات قبل از بارداری
قیمت آزمایش های قبل از بارداری بسته به تعداد و نوع آزمایش ها متفاوت خواهد بود. برای مثال هزینه ی آزمایش خون در سال 98 حدودا تا 100 هزار تومان است.