انواع ترشحات سینه، علل و درمان

به استثناء مواردی که فرد شیر می دهد، هر نوع مایعی که از نوک سینه خارج شود، ترشحات سینه نامیده می شود. ترشحات نوک سینه انواع متفاوتی دارد که دارای رنگ و قوام گوناگون هستند. با افزایش سن و تعدد حاملگی ها، احتمال ایجاد ترشحات سینه نیز افزایش میابد.

ترشحات نوک سینه چیست؟

به استثناء مواردی که فرد شیر می دهد، هر نوع مایعی که از نوک سینه خارج شود، ترشحات سینه نامیده می شود. این ترشحات از همان منفذی خارج می شوند که شیر در دوران شیردهی از آن خارج می شود. این ترشحات ممکن است همزمان از هر دو سینه و یا از یکی از آن ها، خود به خود یا در مواقع فشار آوردن به سینه ها خارج شوند. ترشحات نوک سینه انواع متفاوتی دارد که دارای رنگ و قوام گوناگون هستند. با افزایش سن و تعدد حاملگی ها، احتمال ایجاد ترشحات سینه نیز افزایش میابد.

ترشحات سینه در بسیاری از زنان که باردار یا شیرده نیستند نیز وجود دارد.

دلایل ترشح نوک پستان:

گاهی اوقات، ترشحات نوک سینه، بخشی طبیعی از عملکرد سینه ها هستند. اگر این گونه باشد، خودبخود برطرف می شود. برخی علل ترشحات طبیعی نوک سینه عبارتند از: 

• بارداری: اوایل دوران بارداری، ترشحات شفافی از نوک سینه برخی زنان باردار خارج می شود. به مرور این ترشحات ممکن است آبکی و شیری شود.
• توقف شیردهی به نوزاد: تا مدتی بعد از توقف شیر دادن به نوزاد، ممکن است ترشحات شیر مانندی از نوک سینه خارج شود.
•  تحریک سینه: اگر نوک سینه تحریک و یا فشار داده شود، ممکن است ترشحاتی داشته باشد. همچنین وقتی نوک سینه به طور مکرر توسط سینه بند و یا در طی ورزش شدید بدنی مثل دویدن ساییده شود، ممکن است به طور طبیعی ترشحاتی داشته باشد.

بیشتر اوقات، ترشحات نوک سینه ناشی از یک بیماری غیرسرطانی (خوش خیم) هستند، اما می تواند در اثر سرطان سینه نیز باشد.

به طور کلی علل احتمالی ترشحات نوک سینه عبارتند از:

آبسه پستان، سرطان پستان، عفونت پستان، تحریک بیش از حد پستان، فیبروآدنوم، پستان فیبروکیستیک، عدم تعادل هورمونی، آسیب یا جراحت سینه، مصرف برخی داروها، بیماری پاژه پستان، بارداری، تومور خوش خیم غده هیپوفیز که هورمون پرولاکتین را تولید می کند و...

به جز مواردی که فرد شیر می دهد، هر نوع مایعی که از نوک سینه خارج شود، ترشحات سینه نامیده می شود.

انواع ترشحات سینه:

ترشحات نوک پستان در اواخر بارداری و یا پس از زایمان طبیعی است، ولی در سایر اوقات غیرطبیعی و در اغلب موارد خوش خیم می باشد.

چند مورد از انواع ترشحات نوک پستان عبارتند از:

1. ترشحات سینه طبیعی: در اکثر خانم ها، اگر نوک سینه مخصوصا پس از استحمام بین دو انگشت فشار داده شود، مایعی از آن خارج می شود. در خانم هایی که از قرص های ضدبارداری و آرام بخش استفاده می کنند، این مسئله شایع تر است. همچنین قبل از یائسگی، این ترشحات زیاد دیده می شود که علت آن، ریزش سلول های سطحی مجاری پستان به علت تغییرات هورمونی است. ترشحات طبیعی پستان، احتیاج به درمان پزشکی ندارند.
2. ترشح سینه شیری رنگ: ترشحات شیری رنگ معمولا در خانم هایی که در سنین باروری هستند، به صورت خودبخودی و دوطرفه دیده می شود. ترشح شیری ناشی از افزایش هورمونی به نام پرولاکتین است. این هورمون در اواخر دوران حاملگی و طی شیردهی در بدن افزایش می یابد و منجر به تولید شیر می شود.
3. ترشحات سینه رنگی: گشاد شدن مجاری پستان می تواند باعث ترشحات چسبناک نوک سینه شود که معمولا در زنان یائسه به صورت دو طرفه وجود دارد. گشاد شدن مجرای پستان اغلب با درد، خارش و ورم نوک پستان همراه است. رنگ این ترشحات می تواند سفید، زرد، قهوه ای، سبز، آبی و یا خاکستری باشد. این ترشحات رابطه ای با سرطان سینه ندارند و کاملا بی خطر می باشد.
4. ترشحات سینه چرکی: اغلب این ترشحات یک طرفه می باشند و پس از کشت ترشحات سینه در آزمایشگاه، عفونت در آن مشاهده می شود. عفونت پستان (ماستیت) اغلب در زنانی که در دوران شیردهی قرار دارند دیده می شود. در این حالت باید آنتی بیوتیک مصرف شود و آبسه پستان باید تخلیه شود. اگر عفونت و التهاب پستان با درمان های انجام شده برطرف نشد، باید به وجود سرطان های التهابی شک کنیم و از دیواره پستان نمونه برداری انجام شود.
5. ترشحات سینه آبکی و بی رنگ: این نوع ترشحات نیاز به بررسی دقیق تر دارد. این نوع ترشحات کاملا شفاف و بی رنگ هستند.ترشحات آبکی و بی رنگ می تواند نشانه ای از وجود سلول های غیرطبیعی از جمله سلول های سرطانی در پستان باشد. زمانی که ترشحات از هر دو پستان وجود دارد، خطر ابتلا به سرطان کمتر می شود.
6. ترشحات سینه رقیق و روشن با ته رنگ صورتی: در ترشحات رقیق و روشن با ته رنگ صورتی، گلبول های قرمز در زیر میکروسکوپ مشاهده  مشاهده می شود و در حالت دوطرفه، نگرانی کمتری وجود دارد.
7. ترشحات سینه خونی: ترشحات خونی می تواند نشانه ای از وجود سلول های سرطانی در پستان باشد، بنابراین بررسی پزشکی توصیه می شود. مهم ترین نوع ترشح پستان از لحاظ مشکوک بودن به سرطان، ترشح خونی می باشد. اگر ترشحات خونی و یا صورتی رنگ در سینه خود احساس کردید، سریعا به پزشک مراجعه کنید. همچنین اگر ترشح خونی همراه با مواردی مانند یک طرفه بودن ترشح و سن بالای چهل سال بود، نیاز به بررسی های دقیق تر پزشکی دارد.

ترشحات سینه بخش طبیعی از عملکرد سینه در دوران بارداری و یا شیردهی است. 

اقدامات تشخیصی در ترشحات نوک سینه:

بررسی های تشخیصی در مورد ترشحات پستانی شامل معاینه بالینی پستان، آزمایش ترشحات از نظر وجود خون و سلول های بدخیم (که البته ارزش تشخیصی زیادی ندارد)، ماموگرافی و داکتوگرافی می باشد.

داکتوگرافی چیست؟

داکتوگرافی یک روش تشخیصی است که در آن با استفاده از ماده حاجب مسیر مجرای خاصی که از آن ترشحات خارج می شود، مشخص شده و عکس برداری بوسیله اشعه انجام می شود. این روش می تواند توده های کوچک در مجاری اصلی پستان را که عامل ترشحات خونی هستند، مشخص کند. این روش همراه با بررسی ترشحات از نظر وجود سلول های سرطانی، می تواند به تشخیص کمک کند ولی منفی بودن آنها، وجود سرطان پستان را رد نمی کند. بنابراین در استفاده متداول از این روش ها اختلاف نظر وجود دارد و تصمیم گیری برای انجام یا عدم انجام آنها، به عهده پزشک است. بنابراین، معاینه دقیق بالینی و انجام ماموگرافی، بهترین روش های ارزیابی بیمار هستند و درصورت لمس توده در پستان، انجام نمونه برداری از توده ضرورت دارد. در صورت عدم لمس توده و وجود ترشحات مشکوک از یک مجرای پستان، می توان مسیر مجرا را مشخص کرد و آن قسمت را حین جراحی برداشت.

آسوده خاطر باشید چون اکثر ترشحات نوک سینه خطری ندارند.

زمان مراجعه به پزشک هنگام مشاهده ترشح از سینه:

اگر زمان مشاهده ترشح از سینه، در سنی هستید که هنوز عادت ماهانه می شوید و ترشحات نوک سینه شما پس از دوره قاعدگی بعدی خود به خود از بین نرفت، به پزشک متخصص مراجعه کنید تا مشکل شما را بررسی کند. ولی اگر یائسه شده اید و یا اگر این ترشحات واقعاً برای شما مشکل ساز شده اند، فوراً به پزشک مراجعه کنید. در ضمن نوک سینه خود را برای بررسی وجود ترشحات دستکاری نکنید و فشار ندهید، زیرا این کار وضعیت ترشحات را بدتر خواهد کرد.

ترشحات سینه خونی، آبکی و یا صورتی احتیاج به بررسی دقیق پزشکی دارند.