خیلی از خانم ها نمی دانند که تولد نوزاد مرحله زایمان را به پایان نمی رساند و مرحله آخر، زایمان جفت می باشد. برای خیلی از خانم ها بعد از تولد نوزاد زایمان جفت نیز خود به خودی انجام می شود ولی برای برخی، این پروسه خود به خود انجام نمی شود که به دلیل چسبندگی جفت می باشد
چسبندگی جفت وقتی اتفاق می افتد که رگ های خونی جفت به دیواره های رحم بچسبد و به طور طبیعی در زایمان خارج نشود. وقتی این اتفاق می افتد پزشک باید اقدام به خروج جفت کند. اگر جفت درون رحم بماند و خارج نشود باعث ایجاد عفونت، خونریزی بیش از حد و مرگ می شود. جفت را می توان بدون مداخله و یا با مداخله پزشکی از رحم خارج کرد.
زایمان شامل سه مرحله می باشد:
- اولین مرحله با انقباضات رحم شروع می شود که رحم را برای تولد نوزاد آماده می کند.
- وقتی نوزاد متولد می شود دومین مرحله زایمان به پایان می رسد.
- مرحله آخر زایمان جفت می باشد که حدود 30 دقیقه بعد از زایمان نوزاد انجام می شود. اگر تا نیم ساعت بعد خارج نشد به آن چسبندگی جفت می گویند.
انواع چسبندگی جفت:
بسته به میزان نفوذ جفت به درون دیواره رحم، چسبندگی جفت به چند نوع تقسیم می شود، انواع چسبندگی جفت عبارتند از:
- چسبنگی اکرتا: جفت در دیواره رحم بیش از حد عمقی می چسبد ولی هنوز به ماهیچه های رحمی نفوذ نکرده است.
- چسبندگی اینکرتا: جفت به ماهیچه ها رحم نفوذ کرده است.
- چسبندگی پرکرتا: جفت به عضو دیگری مانند مثانه متصل می شود.
علت چسبندگی جفت:
علت قطعی چسبندگی جفت ناشناخته است ولی عواملی وجود دارد که خطر ابتلا به چسبندگی جفت را افزایش می دهد:
- زایمان سزارین: تجربه ی سزارین در بارداری قبل و انواع جراحی های رحمی به خصوص جراحی برای حذف فیبروئید، احتمال چسبندگی جفت را افزایش می یابد.
- جفت سر راهی: اگر جفت کامل یا قسمتی از دهانه ی رحم را بپوشاند احتمال چسبندگی جفت افزایش می یابد.
- بیماری های رحمی: ابتلا به فیبروئید یا زخم در پوشش دهانه ی رحم.
- زایمانهای قبلی: بعد از هر زایمان احتمال چسبندگی جفت برای زایمان های بعدی وجود دارد.
- سن مادر: در زنان بالای 35 سال، احتمال چسبندگی جفت بیشتر است.
- سیگار کشیدن: سیگار کشیدن خطر ابتلا به مشکلات جفتی را افزایش می دهد.
عوارض چسبندگی جفت:
چسبندگی جفت ممکن است باعث ایجاد مشکلات زیر شود:
- سقط جنین
- مشکلات رشد
- خونریزی
- ناهنجاری های مادرزادی
- زایمان زودرس
تشخیص چسبندگی جفت
ممکن است چسبندگی جفت تا زایمان نشانه ای نداشته باشد و پزشک متوجه این موضوع نشود. اما داشتن خونریزی واژینال در سه ماهه سوم بارداری می تواند نشانه ی چسبندگی جفت باشد. داشتن خونریزی واژینال در طول بارداری غیر طبیعی است در ماه های اول بارداری ممکن است به علت سقط جنین باشد. پس اگر در بارداری دچار خونریزی شدید حتما به پزشک مراجعه کنید. سونوگرافی های روتین که در طول بارداری بخصوص سه ماه سوم بارداری انجام می شود، چسبندگی جفت را تشخیص می دهد. بعد از تشخیص چسبندگی جفت ممکن است پزشک برای بررسی آن انجام سونوگرافی داپلر یا MRI را تجویز کند که هزینه ی سونگرافی داپلر برای چسبندگی جفت در سال 98 حدودا بین 200 تا 250 هزار تومان است.
درمان چسبندگی جفت:
درمان شامل خارج کردن جفت از رحم می باشد که با چند روش انجام می شود.
در بیشتر اوقات چسبندگی جفت در دوارن بارداری تشخیص داده می شود به این ترتیب پزشک با بررسی سلامت جنین تازیخ زایمان سزارین را مشخص می کند و تا آن زمان بنابر تشخیص پزشک باید استراحت مطلق داشته باشید. علت انتخاب سزارین برای کنترل بهتر زایمان و خونریزی احتمالی مادر است. ن است پزشک تشخیص دهد که هیسترکتومی (برداشتن کامل رحم) انجام شود.
چه مواردی باعث باقی ماندن جفت در رحم می شود؟
- وقتی جفت به ماهیچه های رحم متصل شود و در آن ناحیه رشد کند.
- وقتی انقباضات مادر متوقف می شود و یا به حدی نیست که جفت را خارج کند.
- به دلایل مختلف مثل جراحی قبلی ( مثل سزارین ) جفت به داخل رحم نفوذ کند.
- دهانه رحم قبل از خارج شن جفت بسته شود.
گاهی اوقات پزشک می تواند با شیدن بند ناف از ماندن جفت در رحم جلوگیری کند اما به شرطی که جفت از دیواره رحم جدا شده باشد در غیر این صورت ممکن است بند ناف پاره شود.
علائم باقی ماندن جفت در رحم:
- تب
- ترشحات بد واژن
- خونریزی زیاد
- درد غیر قابل کنترل
- خارج شدن بافت های جفت از بدن