انتخاب روش زایمان طبیعی یا سزارین

اکثر اوقات مادران بین دوراهی انتخاب روش زایمان (طبیعی یا سزارین) می مانند. یکی از دلایل می تواند تفاوت تاریخ زایمان طبیعی و سزارین باشد، برای عمل سزارین تاریخ زایمان از قبل مشخص می شود و مادر می تواند براحتی برنامه ریزی کند یا مرخصی زایمانش را بگیرد اما خب زایمان طبیعی هم مزایای زیادی دارد که در این مطلب بررسی خواهیم کرد:

نحوه انجام و مراحل هر دو زایمان طبیعی و سزارین به طور واضحی با هم فرق دارند. در زایمان طبیعی، بچه از واژن خارج می شود (بیشتر بخوانید: واژن کجاست؟) و در سزارین، پزشک با برشی که در ناحیه شکمی انجام می دهد نوزاد را خارج می کند. در اینجا مزایا و معایب زایمان طبیعی و سزارین را بررسی می کنیم تا بتوانید با آگاهی بیشتری روش زایمانتان را انتخاب کنید.

فواید زایمان طبیعی برای زنان و نوزاد

مطالعات نشان داده خانم هایی که زایمان طبیعی کردند تجربه مثبت تری از زایمانشان دارند. شاید یکی از دلالیش این است که دوره نقاهت زایمان طبیعی، سریع و کوتاه تر از زایمان سزارین می باشد. تماس پوستی سریع بعد از زایمان طبیعی باعث ارتباط بین مادر و نوزاد می شود، هورمون ها سریع تر ترشح می شوند، در نتیجه شیردهی تقویت می شود. در زایمان طبیعی احتمال خونریزی مادر و تخریب اعضای داخلی بدن هم کمتر می شود.

همانطور که می دانید زایمان طبیعی از قدیمی ترین روش های زایمان است. در این روش نوزادان دچار مشکلات کمتری می شوند و تنفس را سریع تر شروع می کنند. در صورتیکه در سزارین ممکن است نوزاد دیرتر تنفس کنه و احتمال ابتلا به بیماری های تنفسی در آن بیشتر است. در نتیجه احتمال ابتلا به آسم و آلرژی در نوزادانی که از زایمان طبیعی به دنیا می آیند کمتر است.

عوارض زایمان طبیعی

زایمان طبیعی استرس زاست چون زمان دقیق مرحله زایمان در آن مشخص نیست. زایمان طبیعی معمولا برای نوزاد ضرری ندارد ولی برخی نوزادان به ندرت دچار آسیب های مغزی و آسیب های فیزیکی در هنگام عبور از کانال زایمان می شوند. احتمال پارگی پرینه و بخیه خوردن در زایمان طبیعی وجود دارد اما تعداد بخیه در زایمان طبیعی در مقایسه با بخیه زدن عمل سزارین ناچیز است و اصلا قابل مقایسه نیست. مطلب اپیزیوتومی چیست را بخوانید. احتمال پرولاپس اندام ها و ابتلا به بی اختیاری ادرار در افرادی که زایمان طبیعی کردند بیشتر است.

فواید زایمان سزارین

در برخی شرایط سزارین بهترین روش زایمان است مثل: بارداری دوقلو وقتی اندازه جنین بزرگ باشد، در مواردی که مادر ویروس HIV و یا هرپس فعال داشته باشد (برای جلوگیری از منتقل شدن آن به جنین). بهتر است انواع ویروس هرپس و راه های انتقال آن را بشناسید. سزارین مراحل طولانی زایمان طبیعی را ندارد. همچنین احتمال آسیب لگنی در زایمان سزارین وجود نخواهد داشت.

عوارض سزارین

سزارین جزء جراحی های بزرگ محسوب می شود و دوران نقاهت بیشتری را نسبت به زایمان طبیعی دارد و بالطبع احتمال ابتلا به عفونت در عمل سزارین هم بیشتر است. خطراتی مثل: باز شدن زخم و خونریزی، سکته قلبی، ایجاد لخته خون در رگ ها، هماتوم زیر بخیه و بی حسی و درد در ناحیه بخیه در سزارین وجود دارد. سزارین شیردهی را به تاخیر می اندازد و ممکن است برای نوزاد مشکلات تنفسی به وجود بیاورد و به ندرت هم ممکن است نوزاد با تیغ جراحی زخم شود. همچنین نوزادانی که با سزارین به دنیا می آیند نمریه آپگارشان پایین تر است. عوارض سزارین در بارداری بعدی این است که احتمال زایمان طبیعی آینده را کم می کند.

با اطلاع از عوارض و مزایای دو روش زایمان طبیعی و سزارین، همچنین مشورت با پزشک با در نظر گرفتن همه شرایط می توانید بهترین روش را برای زایمان انتخاب کنید.

دوره نقاهت بعد از سزارین

دوره نقاهت بعد از سزارین زمان می برد و بیشتر از زایمان طبیعی در بیمارستان خواهید بود. این دوره حدود 8 هفته طول می کشد. البته این زمان به سلامت شما قبل از زایمان و بارداری هم بستگی دارد. اگر دچار مشکلات و پیچیدگی های خاص قبل از زایمان بودید ممکن است دوره نقاهتتان بیشتر طول بکشد. پیشنهاد می کنم مطلب بهبود بعد از زایمان سزارین را بخوانید.

دوره نقاهت بعد از زایمان طبیعی

دوره نقاهت بعد از زایمان طبیعی حدود 6 هفته است ولی در افراد مختلف، متفاوت است. درد ناحیه پرینه نیز 3 تا 6 هفته طول می کشد. اگر اپیزیوتومی داشتید ممکن است بیشتر طول بکشد. واژن شما دقیقا مثل قبل نخواهد بود ولی خیلی شبیه قبل می شود. خونریزی خواهید داشت اما در مقایسه با خونریزی بعد از سزارین خیلی کم است. 

مراقبت های بعد از زایمان سزارین

اگر بخیه شما جذبی نباشد حدود 5 روز بعد از زایمان باید آن را بکشید که درد ندارد ولی ممکن است خوشایند نباشد. بعد از باز شدن پانسمان باید ناحیه زخم را تمیز و خشک کنید. زخم سزارین نیازمند مراقبت روزانه دارد. بهتر است لباس های گشاد و نخی بپوشید. زخم شما تا چند هفته کبود خواهد بود و درد می کند بهتر است تا ده روز بعد از زایمان قرص مسکن بخورید.

مراقبت بعد از زایمان طبیعی

بعد از زایمان طبیعی تا چند هفته ناحیه واژنتان درد خواهد کرد به خصوص اگر اپیزیوتومی داشتید. در روزهای اول بهتر است کمپرس یخ بگذارید. تا چند روز ترشحات غیر طبیعی واژن خواهید داشت که همان مخاطی است که در دهانه رحم در طول بارداری وجود داشت. این ترشحات در روزهای اول شدید است و بعد آبکی می شود و رنگش از صورتی به سفید و زرد تبدیل می شود. مطلب انواع ترشحات واژن را بخوانید تا بتوانید ترشحات غیرطبیعی را تشخیص دهید. ممکن است تا چند روز انقباض رحم داشته باشید که مانند درد قاعدگی است و از خونریزی شدید جلوگیری می کند.  

در چه شرایطی لازم است سزارین انجام شود؟

ممکن است به دلیل وجود مشکلات و پیچیدگی های خاص نیاز به انجام سزارین داشته باشید:

• اگر سابقه سزارین یا جراحی شکم داشتید شاید مجبور به انجام سزارین باشید. البته برخی افراد می توانند زایمان طبیعی بعد از سزارین انجام دهند که به شرایط مختلفی بستگی دارد. 
• اگر مشکلاتی در جفت دارید مثلا جفت پایین باشد که باعث خونریزی در موقع زایمان می شود. 
• عفونتی مثل HIV یا هرپس دارید و نمی خواهید موقع زایمان به نوزاد منتقل شود. 
• مشکلاتی دارید که زایمان طبیعی برای شما ریسک به حساب می آید مثل دیابت یا فشار خون بالا. 
• اگر چندقلو باردار باشید. 
• زمانیکه مرحله زایمان خیلی کند پیش برود. 
• در صورتیکه نوزاد بیش از اندازه بزرگ باشد. 
• اگر وضعیت جنین عرضی یا بریچ باشد. 
• پرولاپس بند ناف ایجاد شود. (بیشتر بدانید: پرولاپس یا فروافتادگی بند ناف چیست؟)
• دیسترس جنینی به وجود بیاید. 
• جنین مشکلاتی مثل اختلالات مادرزادی و عقب ماندگی شود.

در آخر ما توصیه می کنیم که در صورت نداشتن مشکل و پیچیدگی های خاص زایمان طبیعی انجام دهید چون عوارض و دوره نقاهت آن نسبت به سزارین بسیار کم می باشد. مطلب زایمان طبیعی و علت انتخاب این روش شاید درک این موضوع را برای شما راحت تر کند.