سرطان دهانه رحم نوعی از بیماری های مقاربتی به حساب می آید به این دلیل که عامل ایجاد آن ویروس hpv است که تنها از طریق تماس جنسی انتقال پیدا می کند. در اینجا علت، تشخیص و علائم هشداردهنده سرطان دهانه رحم را بررسی خواهیم کرد.
سرطان دهانه رحم چیست؟
سرطان دهانه رحم (سرطان سرویکس) زمانی رخ می دهد که سلول های غیر طبیعی به صورت کنترل نشده در دهانه رحم رشد کنند. دهانه رحم، قسمت پایینی رحم است که به داخل واژن باز می شود. اگر سرطان رحم به موقع تشخیص داده شود، معمولا قابل درمان است.
مرحله سرطان دهانه رحم مهم ترین عامل در انتخاب شیوه درمان است.
علائم سرطان دهانه رحم:
معمولا علائمی ندارد با این حال علائم هشدار دهنده سرطان دهانه رحم در برخی افراد میتواند شامل این موارد باشد: خونریزی بین پریود، خونریزی بعد از نزدیکی، درد در نزدیکی و ترشحات واژینال خونی و بدبو. اگر شما علائمی از سرطان دهانه رحم داشته باشید، ممکن است پزشک برای شما تست پاپ اسمیر و یا نمونه برداری از بافت (بیوپسی) را برای تشخیص سلول های سرطانی تجویز کند.
به طور دقیق نمی توان سن ابتلا به سرطان دهانه رحم را مشخص کرد، اما خانم های بین 21-29 سال باید هر سه سال یک بار پاپ اسمیر انجام دهند. خانم های بین 30-65 سال باید هر 5 سال یک بار هم پاپ اسمیر و هم تست hpv بدن. برای خانم های بالای 65 سال هم تحت نظر لازم نیست آزمایشی انجام دهند.
علائم سرطان دهانه رحم شامل خونریزی بدون دلیل از واژن و اختلال کار روده و مثانه است.
علل سرطان دهانه رحم:
تعدادی عوامل خطر وجود دارد که به عنوان عوامل افزایش دهنده ایجاد سرطان دهانه رحم شناخته شدند. این عوامل خطر عبارتند از:
- HPV (ویروس پاپیلومای انسانی): یک ویروس منتقله از طریق رابطه جنسی است. بیش از ۱۰۰ نوع مختلف ویروس HPV وجود دارد که حداقل ۱۳ مورد آن میتواند عامل سرطان دهانه رحم باشد.
- داشتن شرکای جنسی زیاد یا فعالیت جنسی قبل از سن بلوغ: انواع ویروس HPV که عامل سرطان دهانه رحم هستند از طریق تماس جنسی با فرد آلوده منتقل می شوند. در نتیجه داشتن شرکای جنسی متعدد احتمال انتقال را بالا می برد.
- سیگار کشیدن احتمال ابتلا به انواع سرطان ها را بالا می برد.
- سیستم ایمنی ضعیف: در افراد مبتلا به HIV یا ایدز خطر ابتلا به این بیماری بیشتر است. و افرادی که تحت پیوند قرار گرفته اند به استفاده از داروهای سرکوب کننده ایمنی نیاز دارند.
- استرسهای روانی دراز مدت: سطح بالای استرس در یک دوره ثابت ممکن است مبارزه با ویروس HPV را سخت تر کند. یک تحقیق منتشر شده در ۲۰۱۶ از این موضوع حمایت کرد. محققان دریافتند که زنان مبتلا به استئوآرتریت زودرس، مانند افراد اهل مشروبات الکلی، افراد سیگاری یا کسانی که در حال مصرف مواد مخدر به هنگام استرس هستند، بیشتر احتمال ابتلا به عفونت HPV فعال را دارند.
- زایمان در سنین پایین: زنانی که قبل از سن ۱۷ سالگی زایمان میکنند، در مقایسه با زنانی که فرزندانشان پس از ۲۵ سالگی به دنیا میآیند احتمال ابتلا به سرطان دهانه رحم بیشتر است.
- حاملگیهای متعدد: احتمال ابتلا به سرطان در زنانی که حداقل ۳ فرزند در ۳ حاملگی جداگانه دارند در مقایسه با زنانی که هرگز بچهای نداشته اند بیشتر است.
- قرص های ضد بارداری: استفاده طولانی مدت برخی از قرص های جلوگیری از بارداری، خطر ابتلا را کمی بالا می برد.
- بیماریهای دیگر آمیزشی (STD): کلامیدیا، گنوره و سیفلیس خطر سرطان را افزایش میدهد.
سرطان دهانه رحم یک تومور بدخیم است که از سلولهای دهانه رحم شروع میشود.
تشخیص سرطان دهانه رحم:
به عنوان بخشی ضروری از معاینه لگنی، شما باید به صورت منظم تست پاپ اسمیر نیز انجام بدهید. در جریان تست پاپ اسمیر، پزشک یک نمونه کوچک از سلول های سطحی دهانه رحم شما برمیدارد و برای آزمایش و بررسی تغییرات سلولی آنها را مورد آزمایش قرار می دهد. اگر تست پاپ اسمیر شما علائمی از تغییرات غیر طبیعی سلولی را نشان داد، ممکن است پزشک برای شما آزمایش های تکمیلی تجویز کند. این آزمایش ها به منظور تشخیص سلول های پیش سرطانی و یا سلول های سرطانی در دهانه رحم انجام می شوند.
راه های درمان سرطان دهانه رحم:
درمان سرطان دهانه رحم در هر مرحله ای که باشد شامل این موارد است: عمل جراحی، شیمی درمانی و پرتو درمانی. بسته به اینکه سرطان تا چه اندازه رشد کرده باشد ممکن است شما تحت یک یا چند روش درمانی قرار بگیرید. همچنین ممکن است شما مجبور به دریافت ترکیبی از چند روش درمانی شوید. اگر شما تحت عمل جراحی برداشتن رحم قرار بگیرید دیگر قادر به بچه دار شدن نخواهید بود. البته این عمل جراحی همیشه الزامی نیست، به ویژه اگر سرطان دهانه رحم زود تشخیص داده شود.
در سراسر دنیا سرطان دهانه رحم چهارمین عامل مرگ زنانی است که بر اثر سرطان از بین میروند.
سرطان دهانه رحم و بارداری:
غالبا در درمان این سرطان، رحم و گاهی تخمدان ها برداشته می شوند، بنابراین نمی توانید در آینده حامله شوید.با این حال، اگر سرطان را خیلی زود درمان کنید، ممکن است پس از جراحی هنوز هم بتوانید بچه دار شوید. یک جراحی که به نام رادیکال تراکلکتومی نامیده می شود، می تواند دهانه رحم و بخشی از واژن را بردارد، در حالی که قسمت بيشتر رحم را دست نخورده باقی بگذارد.
زمان مراجعه به پزشک برای سرطان دهانه رحم:
درصورت هر يک از علائم زیر به پزشک مراجعه کنيد:
- خونریزی غیر طبیعی واژینال: خونریزی بین دورههای پریود، بعد یا حین رابطه جنسی و بعد از یائسگی
- پریودهای طولانی تر یا شدیدتر از حد معمول
- ترشحات واژن غیر طبیعی: ترشحات آبکی، صورتی یا بدبو
- درد لگن: حین رابطه جنسی یا سایر مواقع
- یبوست
- بیاختیاری ادرار یا روده
- تورم و درد در پا
- وجود خون در مدفوع