لاپاراسکوپی یک روش انجام عمل جراحی است. می توان گفت که عمل لاپاروسکوپی اغلب تحت بیهوشی عمومی انجام می شود. از آنجا که لاپاروسکوپی جایگزین جراحی باز است میتوان گفت که درد کمتر و برش کوچکتر لاپاروسکوپی در مقایسه با جراحی باز از مزایای این روش جراحی است ضمن اینکه با لاپراسکوپی دوره بهبودی در بیماران سریع تر بوده و ریسک عفونت نیز کمتر است.
لاپاروسکوپی چیست؟
لاپاراسکوپی یک روش انجام عمل جراحی است. در واقع جراح در برخی جراحی ها به جای انجام جراحی باز و ایجاد شکافی بزرگ، از شکافی کوچک استفاده می کند به این ترتیب ابزارهای کوچکی مجهز به دوربین (لاپاروسکوپ) را از طریق آن شکاف وارد بدن می کند تا اعضای داخلی بدن را بازبینی کرده و بافت ها را بردارد.
لاپاروسکوپی عملی است که برای دیدن اعضای داخل شکم بکار میرود.
لاپاراسکوپی چگونه انجام می شود؟
می توان گفت که عمل لاپاراسکوپی اغلب تحت بیهوشی عمومی انجام می شود. البته گاهی بیهوشی (بی حسی) به صورت موضعی انجام می شود که بستگی به وضعیت بیمار و نوع عمل دارد. سپس جراح برش کوچکی در زیر ناف بیمار ایجاد می کند تا بتواند از آن طریق لاپاروسکوپ را به داخل شکم بفرستد. ممکن است برای مشاهده راحت تر ارگان های بدن از گاز دی اکسید کربن یا اکسید نیتروژن برای اتساع شکم استفاده شود. برای تشخیص، پزشک ابتدا به بررسی اندام های داخلی بدن می پردازد سپس در صورت نیاز عمل جراحی انجام می شود. اگر نیاز به عمل جراحی باشد، برش های دیگری نیز ایجاد می شود. سپس ابزار از طریق این برش ها وارد می شوند. عمل جراحی با استفاده از یک لاپاراسکوپ به عنوان راهنما انجام می شود. در پایان، تمام ابزارها از بدن خارج می شوند. برش ها با بخیه بسته می شود و دوره بهبود شروع میشود.
مشاهده اعضاء و بافتهای داخلی با لاپاروسکوپی به پزشک در تشخیص مشکل و تصمیم گیری در مورد تجویز دارو یا جراحی کمک میکند.
مزایای لاپاروسکوپی:
از آنجا که لاپاروسکوپی جایگزین جراحی باز است میتوان گفت که درد کمتر و برش کوچکتر لاپاراسکوپی در مقایسه با جراحی باز از مزایای این روش جراحی است ضمن اینکه با لاپراسکوپی دوره بهبودی در بیماران سریع تر بوده و ریسک عفونت نیز کمتر است.
دکتر برش کوچکی در زیر ناف بیمار ایجاد می کند تا بتواند از آن طریق لاپاروسکوپ را به داخل شکم بفرستد.
جراحی کیست تخمدان با لاپاراسکوپی:
برداشتن کیست تخمدان به روش لاپاراسکوپی نوعی جراحی با حداقل تهاجم است که در آن برشهای کوچکی بین 5/0 تا 1 سانتیمتر در دیواره شکم ایجاد میشود که از طریق آن لاپاروسکوپ وارد بدن میشود. ابتدا از لاپاروسکوپ برای تعیین محل کیست استفاده میشود و سپس پزشک یک یا دو برش دیگر ایجاد میکند تا بتواند از طریق آنها کیست را خارج کند. در این جراحی معمولا پزشک سعی میکند که در حین برداشتن کیست تخمدان، بخش اعظم تخمدان دست نخورده باقی بماند. زیرا وجود آن برای باروری ضروری است. بیمار حین انجام جراحی، در بیهوشی کامل خواهد بود و معمولاً در همان روز قادر است به منزل بازگردد.
ممکن است تخمدان، لوله فالوپ، بارداری خارج رحمی ، یا آپاندیس توسط لیزر درمان یا از طریق لاپاروسکوپ بیرون آورده شوند.
نتایج عمل لاپاراسکوپی در نازایی:
عمل لاپاروسکوپی در تشخیص و درمان ناباروری قابل استفاده است و منجربه درمان وافزایش میزان باروری می گردد. بسیاری از علل ناباروری را میتوان از طریق لاپاراسکوپی در همان زمان لاپاراسکوپی تشخیصی، جراحی و اصلاح نمود. بعضی از ضایعاتی که را میتوان با کمک این روش اصلاح نمود شامل آزاد نمودن بافت های نابجای ناشی از اعمال جراحی و یا چسبندگیها از اطراف لوله رحم و تخمدان، باز کردن لولههای مسدود و برداشتن کیستهای تخمدان میباشد. همچنین میتوان نقاط اندومتریوز پشت رحم، تخمدان یا پریتوان را ضمن عمل لاپاراسکوپی جراحی سوزاند و تخریب کرد. در شرایط خاص میتوان تودههای کوچک میوم را خارج کرده و یا اینکه حاملگی های خارج رحمی را درمان نمود. علاوه بر آن جراح میتواند از سوزاندن الکتریکی (الکتروکوتر)، لیزر و یا بخیه حین لاپاروسکوپی استفاده کند. انتخاب روش مورد نظر بستگی به عوامل مختلفی از جمله در دسترس بودن وسایل، تجربه جراح و محل ضایعه دارد.
همانند دیگر اعمال جراحی، لاپاراسکوپی نیز ممکن است عوارضی داشته باشد.
خطرات عمل لاپاروسکوپی:
همانند دیگر اعمال جراحی، عمل لاپاراسکوپی نیز ممکن است عوارضی داشته باشد. هر چند خطرات مربوط به لاپاروسکوپی کم هستند اما باید دانست که ممکن است لاپاروسکوپی با عوارضی مانند خونریزی، عفونت، فتق، خطر آسیب به قسمت های داخلی مانند رگ های خونی، معده، روده و مثانه، واکنش های جانبی به بیهوشی، التهاب یا عفونت شکم و ایجاد لخته خون در لگن یا ساق و ایجاد آمبولی ریوی همراه باشد. از این رو باید به افرادی که این جراحی را انجام میدهند آگاهی داد که در صورت بروز علائم (تب، سرگیجه و غش، خونریزی شدید، تهوع و استفراغ مداوم و تنگی نفس) باید بلافاصله با پزشکشان تماس بگیرند.
دکتر برای مشاهده اعضایی نظیر رحم، تخمدان، لوله های فالوپ وگاهی آپاندیس لاپاروسکوپ را هدایت می کند.
پس از عمل لاپاروسکوپی:
پس از عمل لاپراسکوپی ممکن است بیماران به علت استفاده از لوله راه هوایی در ناحیه نای و طی بیهوشی، گلو درد داشته باشند. مصرف آبنبات و یا قرصهای گلو میتواند به کاهش درد کمک کند. همچنین طبیعی است که به علت بیهوشی، حالت تهوع داشته باشند از این رو باید شب بعد از جراحی غذاهای سبک مصرف شود و بهتر است به مدت 48 ساعت از نوشیدن نوشابههای گازدار خودداری شود. تغییر وضعیت نیز میتواند به تخفیف درد و ناراحتی ناشی از برش ها شما کمک کند. همچنین در دو روز اول پس از جراحی، داروهای مسکن نیز تجویز میشود. از طرفی ممکن است به علت استفاده از دیاکسیدکربن حین عمل برای اتساع شکم، در ناحیه شانهها و قفسه سینه درد ایجاد شود. این درد طی چند روز خود به خود ناپدید خواهد شد. البته به مدت یک هفته نیز باید از ورزش کردن و بلند کردن اجسام سنگین اجتناب کنند و محل برشها را تمیز و خشک نکه داشته شود.
بعد از لاپاروسکوپی ممکن است بیمار 2 تا 4 ساعت در بیمارستان بماند تا حالش بهتر شود.