افتادگی رحم بیماری است که در آن رحم زن (رحم) به طرف واژن انتقال می یابد.علائم افتادگی رحم بسته به شدت آن متفاوت است.موارد خفیف افتادگی رحم ممکن است بدون علامت باشد. یکی از مراقبت هایی که بانوان بعد از درمان افتادگی رحم باید رعایت کنند خودداری کردن از ورزش و فعالیت های سنگین و بلند کردن اجسام سنگین است زیرا ممکن است بعلت بلند کردن اجسام سنگین دو مرتبه رحم دچار افتادگی رحم شود.
افتادگی رحم یا پروپلاس (Uterine Prolapse) چیست؟
افتادگی رحم بیماری است که در آن رحم زن (رحم) به طرف واژن انتقال می یابد. در برخی موارد، رحم از دهانه واژن خارج می شود. این بیماری زمانی رخ می دهد که عضلات و رباط ها در داخل لگن ضعیف می شوند و قادر به حمایت مناسب از رحم نیستند.
افتادگی رحم می تواند به صورت ناقص یا کامل دسته بندی شود:
- افتادگی ناقص رحم: هنگامی که افتادگی ناقص رحم رخ می دهد، رحم تا حدی در واژن جایگزین می شود، اما از آن خارج نمی شود.
- افتادگی کامل رحم: زمانی که افتادگی کامل رحم اتفاق می افتد، قسمت هایی از رحم از واژن خارج می شود.
![افتادگی رحم یا پروپلاس (Uterine Prolapse)]()
وقتی رباطی که رحم رو نگه میدارد ضعیف شود رحم ودهانه رحم به سمت پایین می آید.
علائم افتادگی رحم:
علائم افتادگی رحم بسته به شدت آن متفاوت است. علائم معمول افتادگی رحم عبارتند از:
- سنگین بودن و یا کشیدن لگن
- خونریزی واژینال یا افزایش ترشحات واژن
- مشکلات در رابطه جنسی
- نشت ادرار، احتباس یا عفونت مثانه
- مشکلات حرکت روده، مانند یبوست
- درد قسمت پایین کمر
- خروج رحم از دهانه واژن
- احساس نشستن بر روی یک توپ یا چیزی که در حال سقوط از مهبل (واژن) است
- بافت سست واژن.
موارد خفیف افتادگی رحم ممکن است بدون علامت باشد. نشانه هایی که در حال حاضر وجود دارد اغلب در قسمت دوم روز بدتر می شود.
![علائم پرولاپس رحم]()
شایع است و در 20 درصد از زنان پس از زایمان دیده می شود.
علت افتادگی رحم:
چاقی، زایمان مکرر، گرچه یک بار بارداری و زایمان سخت به‌روش طبیعی می‌تواند ناحیه را چنان ضعیف کند که سرانجام منجر به بیرون‌زدگی گردد. سن بالا بیماری‌هایی که باعث افزایش فشار داخل شکم می‌شوند مثل تومورها، سرفه مزمن، یبوست مزمن تناسب فیزیکی نامناسب شغل‌های مستلزم بلند کردن اجسام سنگین
![علت افتادگی رحم]()
چاقی خطر ابتلا به پرولاپس رحم را افزایش می دهد.
راه های تشخیص و درمان افتادگی رحم:
پزشک می‌تواند با ارزیابی علائم و معاینه‌ی لگن، افتادگی رحم را تشخیص دهد. در این نوع معاینه، پزشک از اسپکلوم (ابزار معاینه) استفاده خواهد کرد تا مجرای واژن و رحم را بررسی نماید. حین این معاینه ممکن است دراز بکشید یا اینکه پزشک از شما بخواهد بایستید.
درمان افتادگی رحم:
افتادگی رحم همیشه نیازمند درمان نیست. در صورتی که افتادگی شدید باشد، می‌توانید با پزشک خود در مورد روش درمانی که برای شما مناسب است مشورت نمایید.
درمان‌های غیرجراحی افتادگی رحم:
- کاهش وزن (به منظور کاستن از فشار وارده به ساختارهای لگنی)
- خودداری از بلند کردن اجسام سنگین
- انجام حرکات کیگل
- درمان جایگزینی استروژن
- پساری
درمان‌های جراحی افتادگی رحم:
- هیسترکتومی: در این جراحی رحم از طریق شکم یا واژن برداشته می‌شود.
- آویختن رحم (uterine suspension): در این شیوه رحم از طریق اتصال مجدد رباط‌ها یا استفاده از مواد ویژه جراحی به مکان اصلی خود باز خواهد گشت.
گرچه جراحی در اغلب موارد در درمان افتادگی رحم موثر است، اما برای خانم‌هایی که قصد دارند در آینده صاحب فرزند شوند توصیه نمی‌شود. بارداری و زایمان می‌توانند موجب فشار بسیار زیادی بر عضلات لگنی شوند و نتایج ترمیمی جراحی بر رحم را معکوس سازند.
![پساری]()
پساری وسیله ای برای بهبود فتق های واژن و افتادگی رحم و... است.
ورزش های مناسب برای افتادگی رحم:
تمرینات کگل، ورزش هایی برای تقویت عضلات حمایت کننده مجرای ادراری، مثانه، رحم ، راست روده ، مقعد و واژن در کف لگن هستند.
این ورزش ها در کنترل بی اختیاری مدفوع و ادرار و تقویت عضلات اطراف واژن و جلوگیری از پرولاپس یا افتادگی رحم هم موثرند..
برای انجام این ورزش باید عضلات دور مهبل و مقعد را سفت کنید (درست مثل زمانی که میخواهید جلوی جریان ادرار را بگیرید) و 8 تا 10 ثانیه نگهدارید و سپس آزاد کنید.
![ورزش های مناسب برای افتادگی رحم]()
این نوع ورزش علائم افتادگی رحم را کم میکند و یا حتی از تشدید شدن آن جلوگیری میکند.
عوارض عمل افتادگی رحم:
یکی از اصلی ترین مشکلاتی که ممکن است بعد از عمل ایجاد شود بازگشت مجدد افتادگی رحم است که بیشتر در اعمالی که با تکنیک‌های قدیمی صورت می‌گیرد ایجاد می‌شود. در این عمل در بیشتر موارد شکم باز نمی‌شود و از راه واژن جراحی انجام می‌شود لیکن برخی از پزشکان علاوه بر واژن قسمت پایین شکم را باز می‌کنند تا جلوی بی اختیاری ادراری استرسی بیمار را بگیرند.
اما تکنیک های جدید نیازی به باز کردن شکم ندارد و در نتیجه عوارض کمتری ایجاد می‌شود. به بیان دیگر بیمار در روش باز کردن شکم درد بیشتری دارد و طول مدت عمل هم بیشتر می‌شود و عوارض بیهوشی و خطر خونریزی افزایش می‌یابد، در صورتیکه اگر شکم باز نشود طبیعی است عوارض کمتر است هرچند بیمار مقداری درد را تجربه می کند و امکان عفونت و خون ریزی وجود دارد.
برای جلوگیری از عفونت به بیماران توصیه می‌شود تا زمان افتادن بخیه‌ها خود را در لگن بتادین با آب گرم شستشو دهند و هربار پس از اجابت مزاج ناحیه تناسلی را به خوبی خشک کنند تا دچار عفونت نشوند.
![عوارض عمل افتادگی رحم]()
راه تشخیص افتادگی رحم مشاهده پزشک و معاینه فیزیکی است.
سوالات متداول افتادگی رحم:
افتادگی رحم معمولا چه زمانی رخ می دهد؟
- افتادگى رحم می تواند بعد از زایمان های متعدد طبیعی رخ دهد اما بطور معمول افتادگی رحم در دوران یائسگی می تواند رخ دهد.
آیا با استفاده از روش های جراحی می توان افتادگی رحم را درمان نمود؟
- بله با انجام جراحی می توان افتادگی رحم را درمان کرد.
آیا پس از جراحی افتادگی رحم مراقبت های خاصی لازم است که صورت گیرد؟
- یکی از مراقبت هایی که بانوان بعد از درمان افتادگی رحم باید رعایت کنند خودداری کردن از ورزش و فعالیت های سنگین و بلند کردن اجسام سنگین است زیرا ممکن است بعلت بلند کردن اجسام سنگین دو مرتبه رحم دچار افتادگی رحم شود.
چگونه می توان از افتادگی رحم جلوگیری کرد؟
- یکی از روش های پیشگیری از افتادگى رحم در زمان بارداری و پس از آن انجام دادن ورزش های مخصوصی است که در کلاس های زایمان فیزیولوژیک توسط ماما آموزش داده می شود. همچنین حفظ کردن وزن مناسب و پیشگیری از یبوست در پیشگیری ازافتادگی رحم بسیار تاثیر گذار هستند.