پنومونی (ذات الریه) در کودکان و نوزادان

التهاب پارانشیم ریه در دوره ی کودکی شایع تر می باشد. پنومونی (ذات‌ الریه یا سینه پهلو) بیماری کشنده‌ای است که عامل آن باکتری یا ویروسی است که باعث عفونت ریه‌ها می‌شود. پنومونی ویروسی از پنومونی باکتریایی شایع تر است. پنومونی باکتریایی یک عفونت جدی است.

ذات الریه که نام قدیمی بیماری پنومونی است عفونتی است که باعث التهاب کیسه های هوای یک یا هر دو ریه می‌شود. عامل ایجاد کننده ی بیماری ذات الریه (پنومونی) معمولا با توجه به تاریخچه ی بالینی، سن کودک، تاریخچه ی سلامتی کودک، معاینه های فیزیکی، رادیوگرافی و نیز تست های آزمایشگاهی شناسایی می شود. التهاب پارانشیم ریه در دوره ی کودکی شایع تر می باشد، عامل بیماری زا اغلب از راه استنشاق یا جریان خون وارد ریه می شود.

پنومونی (ذات‌ الریه یا سینه پهلو) بیماری کشنده‌ای است که عامل آن باکتری یا ویروسی است که باعث عفونت ریه‌ها می‌شود.

پنومونی ویروسی چیست؟

پنومونی ویروسی از پنومونی باکتریایی شایع تر است و اغلب توام با عفونت ویروسی سیستم تنفسی فوقانی است.

علائم بالینی پنومونی ویروسی:

علایم از تب خفیف، سرفه های مختصر و بی حالی، تا تب بالا، سرفه های شدید و خستگی، متفاوت است. در ابتدا انتظار می رود که سرفه ها بدون خلط باشد و یا میزان کمی خلط سفید رنگ وجود داشته باشد. صداهای تنفسی ممکن است کمی خس خس داشته باشد.

تدابیر درمانی و پرستاری پنومونی ویروسی:

بهبود اکسیژناسیون و آرامش بیمار مانند تجویز اکسیژن با بخور خنک، فیزیوتراپی سینه و درناژ وضعیتی، استفاده کردن از ضد تب برای کنترل تب، دادن مایعات و حمایت از خانواده است.

نوبت‌های واکسیناسیون فرزندتان را فراموش نکنید.

پنومونی باکتریایی چیست؟

این پنومونی یک عفونت جدی است. استرپتوکوک پنومونیا شایع ترین ارگانیسم مسئول پنومونی اکتسابی در کودکان و بالغین می باشد.

علائم بالینی پنومونی باکتریایی:

علایم شامل تب، درد عضلانی، نفس های تند و سطحی، سرفه و درد قفسه سینه، لرز یا علایم تحریک مننژ می باشد. سایر تظاهرات بالینی شامل استفراغ، اسهال، تب ناگهانی، نفخ شکمی می باشد. سرفه در ابتدا خشک و بدون خلط بوده و صداهای تنفسی کاهش یافته و سپس به محظ برطرف شدن عفونت، خس خس شنیده می شود. پنومونی استافیلوکوکی نادر است ولی شیوع آن سریع است.

پزشک با گوشی معاینه به صدای ریه‌های نوزاد گوش می‌دهد تا متوجه شود که آیا مایع در ریه‌ها وجود دارد یا سینه خس خس می‌کند یا خیر.

تدابیر درمانی پنومونی باکتریایی:

درمان ضد میکروبی به طور قابل توجهی عوارض و میزان مرگ و میر ناشی از پنومونی باکتریایی را کاهش داده است. از داروهایی مثل آموکسی سیلین خوراکی برای درمان سرپایی شیرخواران و کودکان کمتر از 5 سال به طور گسترده و در بیمارانی که به صورت کامل بر علیه هموفیلوس آنفولانزا واکسینه نشده اند، استفاده می شود.
در کودکان بستری، از داروهای مثل سفوروکسیم، سفوتاکسیم و سفتریاکسون به صورت وریدی استفاده می شود.
اریترومایسین خوراکی یا وریدی به رژیم درمانی کودکان بزرگتر از 5 سال اضافه می شود.
در برخی از موارد استفاده از فیزیوتراپی تنفسی توام با درناژ وضعیتی، برای پاکسازی راه هوایی مفید است. استفاده از آنتی بیوتیک، استراحت، دادن مایعات خوراکی فراوان و نیز تجویز تب بر برای کنترل تب، از معیارهای اساسی درمان است. در بسیاری از موارد تجویز مایعات به صورت وریدی ضروری است و همچنین در صورت دیسترس تنفسی نیز، نیاز به اکسیژن وجود دارد.

نواحی متراکم در عکس رادیولوژی تجمع مایعات بیشتر در آن قسمتها را نشان می دهد.

مراقبت پرستاری پنومونی باکتریایی:

مراقبت پرستاری از کودکان مبتلا به پنومونی عمدتا شامل مراقبت حمایتی و علامتی است. اگر سرفه موجب آشفتگی شود، باید از ضدسرفه ها استفاده نمود. این کار به ویژه قبل از غذا و زمان استراحت مفید است.
برای پیشگیری از دهیدراتاسیون در مرحله ی حاد بیماری، مایعات به طور وریدی تجویز می شود.
مراقبت های پرستاری از کودکان دارای لوله ی سینه، شامل توجه به وضعیت تنفسی، کنترل کارکرد صحیح لوله ی سینه می باشد. غالبا تجویز یک ضد درد خفیف از قبیل استامینوفن، ضروری خواهد بود.
در صورت لزوم، اکسیژن مکمل از طریق سوند بینی تجویز می شود.
در کودکانی که سرفه های غیر موثر دارند و یا برای تخلیه ترشحات مشکل دارند، ساکشن کردن ضرورت دارد. کاهش تلاش تنفسی، نگرانی کودک را کاهش می دهد و حضور فرد مراقبت کننده نیز می تواند به عنوان منبع حمایت و آرامش برای کودک باشد.