خشکی واژن یکی از مشکلات خانم ها قبل از یائسگی یا در دوران یائسگی می باشد. عوامل مختلفی از جمله شیردهی، کاهش هورمون استروژن، حالات های روحی مثل استرس و ... ممکن است باعث خشکی واژن شود. درمان این مشکل با استفاده از پیدا کردن علت آن امکان پذیر است. در ادامه به بررسی عوامل و راه درمان این مسئله می پردازیم.
خشکی واژن چیست؟
یک لایه ی نازک مرطوب بر روی دیواره های واژن خانم ها قرار دارد، این لایه باعث فراهم آوردن محیط مناسب برای زنده ماندن اسپرم ها و هم چنین حرکت آسان آن به طرف دهانه و گردن رحم برای بارداری می شود. دیگر کاربرد این لایه، آسان شدن دخول و لذت بیشتر جنسی برای خانم هاست. افزایش سن و تغییرات هورمونی تحت عواملی مانند زایمان، شیردهی و ... باعث نازک تر شدن دیواره های واژن می شود در نتیجه تعداد سلول هایی که باعث رطوبت واژن می شدند کاهش پیدا کرده و فرد دچار خشکی واژن می شود. خشکی واژن ممکن است برای هر خانم اتفاق بیفتد اما در زمان یائسگی یا نزدیک بودن به یائسگی رایج تر است. بیشتر از نیمی از زنان یائسه در سنین 50 تا 60 سال دچار این عارضه می شوند.
![خشکی واژن چیست؟]()
علل خشکی واژن
خشکی واژن در زنان یائسه رایج است اما گاهی این مشکل در خانم های جوان یا میانسال قبل از یائسگی اتفاق می افتد که علت آن را توضیح خواهیم داد.
خشکی واژن قبل از یائسگی
برخی از خانم ها در سنین 18 تا 50 سال قبل از یائسگی ممکن است دچار خشکی واژن شوند. گاهی علت آن نبود معاشقه ی کافی قبل از دخول سات. هنگام تحریک جنسی دیواره های وازن برای دخول آماده شده و مرطوب می شوند اگر تحریک کامل صورت نگرفته باشد یا دلایل روحی مانند استرس وجود داشته باشد، خانم دچار خشکی واژن می شود. از دیگر دلایلی خشکی واژن در این سنین استفاده ی زیاد از دوش واژینال، محصولات بهداشتی برای شست و شوی واژن است. محصولات بهداشتی معطر باعث خشکی واژن می شوند و دوش واژینال تنها در صورتی که پزشک توصیه کرده باشد باید استفاده شود. باکتری های واژن با حفظ تعادل pH باعث تمیز نگه داشتن آن می شوند و نیازی به شست و شوی مرتب آن نیست. پایین بودن سطح استروژن در بدن از دیگر دلایل خشکی واژن است. دوران شیردهی، مصرف داروهای ضد حساسیت یا سرما خوردگی باعث کاهش رطوبت و میزان این هورمون در بدن و در نتیجه خشکی واژن می شوند. استفاده از برخی از انواع کاندوم باعث ایجاد حساسیت در خانم ها و خشکی وازن می شود اگر به کاندوم خاصی حساسیت دارید فورا از نوع دیگری استفاده کنید. انجام عمل هیسترکتومی و خارج کردن تخمدان ها باعث کاهش سطح بعضی هورمون ها و خشکی واژن می شود. شیمی درمانی هم چنین باعث تغییرات هورمونی در بدن زنان شده و ممکن است به تخمدان ها آسیب بزند این آسیب باعث عدم ترشح هورمون استروژن شده که باعث خشکی واژن و افزایش احتمال آسیب دیدگی به واژن هنگام دخول می شود. استفاده از برخی قرص های جلوگیری از بارداری مانند سیپروترون کامپاند ممکن است باعث خشکی واژن شوند.
خشکی واژن بعد از یائسگی
متوسط سن یائسگی 51 سال است ، بعد از یائسگی بدن زنان دچار تغییرات هورمونی شده و تخمدان ها تولید هورمون زنانه استروژن را متوقف می کنند بنابراین سطح آن کاهش می یابد. یکی از علائم اولیه کاهش استروژن در مهبل ، کاهش رطوبت واژن و سخت تر شدن رابطه ی جنسی است. گاهی اوقات خانم ها قبل از سن 40 سالگی دچار علائم یائسگی می شوند که به آن یائسگی زودرس گفته می شود؛ خشکی .ازن یکی از همین علائم است که باید مزاقب آن بود و سریعا علت آن را بررسی کرد. یائسگی زودرس باعث از دست دادن قدرت باروری خانم ها زودتر از زمان نرمال و کاهش فعالیت جنسی آنها می شود پس باید برای جلوگیری از آن آگاه بود.
علائم خشکی واژن:
خشکی واژن با علائمی زیادی همراه است که هر خانم ممکن است در طول روزمره متوجه آن شود، علائمی مانند:
- داشتن سوزش و خارش در واژن
- روابطه جنسی دردناک و یا داشتن خونریزی در هنگام رابطه جنسی
- بیماری در دستگاه ادراری مانند علائمی چون سوزش در ادرار، عفونت های ادراری مکرر، تکرر ادرار و یا تردید دراحساس نیاز به دفع ادرار
- داشتن درد در ناحیه واژن
- ایجاد مشکل و ناتوانی در رسیدن فرد به ارگاسم
- رنگ پریدگی و روشن شدن بافت نازک واژن، این مورد در معاینات پزشکی مشخص می شود.
![علائم خشکی واژن]()
راه های تشخیص خشکی واژن:
- معاینه ناحیه لگن: پزشک ناحیه واژن، دستگاه تناسلی و دهانه رحم را معاینه و بررسی می کند.
- تست پاپ اسمیر: پزشک نمونه ای از سلول های دهانه رحم را با وسیله ای مخصوص بر می دارد و زیر میکروسکوپ نگاه می کند. همچنین نمونه ای از ترشحات واژن را برای بررسی عفونت واژن یا خشکی واژن در اثر کاهش استروژن بر می دارد.
- آزمایش ادرار: اگر علائم عفونت ادراری داشته باشید، باید ادرار شما نیز آزمایش شود.
![راه های تشخیص خشکی واژن]()
آیا خشکی واژن باعث ناباروری می شود؟
همان طور که توضیح داده شد رطوبت واژن و محیط آن به زنده ماندن اسپرم ها و حرکت آسان آنها به سمت دهانه ی رحم برای باروری کمک می کند. بنابراین خشکی واژن محیط را برای اسپرم ها نا مطلوب می کند و هم چنین عواملی که باعث خشکی واژن می شوند هم چون تغییرات هورمونی خود بر باروری تاثیر می گذارند. پس خشکی واژن باعث ناباروری نمی شود اما نشانه ای برای اختلال در بدن و نیاز به درمان برای جلوگیری از ناباروری است.
خشکی واژن در بارداری و پس از زایمان
در دوران بارداری تغییراتی در بدن ایجاد می شود که یکی از آنها تغییرات واژن و خشکی واژن است. برای درمان این مسئله و داشتن رابطه ی جنسی راحت تر در دوران بارداری می توانید تحت نظر پزشک از ژل های لوبریکانت و روغن های گیاهی استفاده کنید، استفاده از پماد ویتامین آ د از آنجا که ممکن است از طریق مخاط واژن جذب شود برای جنین مضر است و نباید استفاده شود. پس از زایمان به دلیل کاهش سطح استروژن نیز ممکن است دچار خشکی واژن شوید که برای درمان آن می توانید از پزشک کمک بگیرید یا از ژل های لوبریکانت مناسب استفاده کنید.
درمان خشکی واژن:
درمان خشکی واژن راه های مختلفی دارد که اول از همه باید برای درمان به پزشک مراجعه کنید تا علت این مشکل مشخص شود
- یکی از علت های خشکی واژن کاهش استروژن در بدن است بنابراین ممکن است پزشک استفاده از استروژن واژینال را به شما توصیه کند یا از قرص های واژینال که حاوی استروژن هستند، استفاده شود. مصرف هر کدام ارین دو مورد باید حتما باید طبق دستور پزشک باشد.
- از دوش واژینال یا صابون ها و شوینده های معطر برای شست و شوی واژن استفاده نکنید.
- قبل از رابطه ی جنسی به اندازه کافی معاشقه داشته باشید تا واژن مرطوب شده و آماده ی دخول شود.
- در طول روز به اندازه ی کافی آب بنوشید
- در طول رابطه میتوانید از ژل لوبریکانت استفاده کنید. ژل های لوبریکانت بر پایه ی آب به کاندوم آسیب نمی زند و استفاده از آن رایج تر است. انواع ژل های لوبریکانت و نحوه ی استفاده از آن را در مطلب ژل لوبریکانت بخوانید.
- کمبود ویتامین B باعث استرس و اختلال در سیستم عصبی می شود مصرف این ویتامین تحت نظر پزشک می تواند برای درمان مفید باشد. همچنین استفاده از ویتامین های A و E نیز می تواند مفید باشد. ویتامین A در انواع سبزیجات وجود دارد.
- توجه به رابطه جنسی با همسر: داشتن رابطه جنسی مناسب و منظم با همسر، میزان خشکی واژن را کم می کند.
- توجه به رژیم غذایی: استفاده از سویا در رژیم غذایی و کاهش مصرف غذاهای چرب و فست فود ها برای درمان موثر است.
- حالات روحی شما بر خشکی واژن تاثیر می گذارد. سعی کنید رابطه ی جنسی را به زمان مناسب به دور از استرس و تنش موکول کنید. داشتن اضطراب و استرس باعث تشدید خشکی واژن می شود.
![درمان خشکی واژن]()