واکسیناسیون نوزاد و کودک از بدو تولد راهی برای مقابله و جلوگیری از ابتلا کودکان به بیماری هایی است که در گذشته باعث مرگ آن ها شده است. واکسن ب ث ژ یا واکسن سل، میکروب ضعیف شده ی سل گاوی است که باید در همان بدو تولد به بازوی چپ نوزاد تزریق شود. بعد از تزریق بدن پادتن مقابله با بیماری را می سازد و بدن کودک را ایمن می کند.
واکسن ب ث ژ در بدو تولد:
واکسن ب ث ژ یا واکسن سل، میکروب ضعیف شده ی بیماری سل می باشد. سل بیماری است که در اثر سرفه و ذرات تنفسی ایجاد می شود و در گذشته جان بسیاری از کودکان را می گرفته است. با تزریق این واکسن به نوزاد و کودک، بدن پادتن آن را می سازد تا در صورت ابتلا بتواند با آن مقابله کند. واکسن ب ث ژ تا حدی بدن را نسبت به این بیماری ایمن می کند. این واکسن به بازوی چپ نوزاد در بدو تولد تزریق می شود. اگر در همان موقع تولد این واکسن تزریق شود، نیازی به تست توبرکولین ندارد اما اگر چند هفته بعد از تولد قرار بر تزریق واکسن باشد ابتدا باید تست توبرکولین که تست تشخیص سل است انجام شود و اگر حساسیتی نسبت به آن نشان داده نشد واکسن BCG تزریق می شود.
علائم بیماری سل شامل سرفه، خلط خون آلود، تب، عرق شبانه و کم شدن وزن می باشد.
مراقبت های بعد از واکسن ب ث ژ:
واکسن ب ث ژ همانی است که محل تزریق آن روی بازوی همه ی ما تا بزرگسالی و همیشه باقی می ماند. بعد از تزریق محل آن متورم و قرمز شده و کم کم روی آن زخم می شود بعد از چند روز این زخم باز می شود و ترشحات آن خارج می شود، کم کم محل تزریق بهبود پیدا می کند اما جای آن باقی می ماند. در این مدت اگر محل تزریق قرزم شد یا ترشح کمی داشت نگران نشوید، مراحل طبیعی بهبود است اما اگر زخم طولانی مدت شد و یا عفونت کرد به پزشک مراجعه کنید. در این مدت لباس های نخی و آزاد به نوزاد بپوشانید. محل زخم را تمیز نگه دارید و نوزاد را به موقع حمام کنید. لازم نیست روی زخم را محکم بشویید همین که تمیز شود کافی است.
اصلا زخم را دستکاری نکنید و اجازه دهید روال بهبود طبیعی را طی کند. اگر جای تزریق زخم نشود نیازی به تزریق دوباره واکسن نیست. بعد از تزریق واکسن ب ث ژ نوزاد دچار تب نمی شود اما گاهی ممکن است 20 تا 40 روز بعد تب خفیفی داشته باشد.
![واکسن ب ث ژ در بدو تولد]()
چه زمانی واکسن نباید زده شود:
به طور کلی تحت شرایط زیر نباید واکسن زد:
- زمانی که فرد سیستم ایمنی ضعیف دارد.
- فردی که اخیرا واکسنی زده که شامل ویروس زنده باشد.
عوارض جانبی واکسن ب ث ژ:
- محل تزریق ممکن است درد بگیرد، ورم کند و قرمز شود.
- غده های لنفاوی ورم می کند. به صورتی که ممکن است زیر بغل در قسمت بازوی چپ فرزندتان متوجه تورم کوچکی شوید که ممکن است خود به خود بهبود یابد اما بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا علاوه بر برطرف شدن نگرانی تان، نوزاد تحت نظر باشد.
- به صورت نادر باعث عفونت شدید می شود به خصوص افرای که HIV دارند.
نکاتی در رابطه با واکسن ب ث ژ:
- از کرم و پماد در ناحیه تزریق استفاده نکنید.
- محل تزریق را نخارید و ضربه نزنید.
- روی محل تزریق چسب زخم، پنبه و پارچه نگذارید.