فاویسم چیست؟
فاویسم یک بیماری ارثی خونی است که مرتبط با کمبود آنزیم گلوکز 6 فسفات دهیدروژناز (G6PD) می باشد و در برخورد با عوامل مساعد کننده، ممکن است علایم بیماری فاویسم به صورت رنگ پریدگی، قرمز شدن ادرار و زردی پوست ظاهر شود.
بیماران مبتلا به فاویسم در حالت عادی، طبیعی هستند ولی در مواجه با باقلا و بعضی داروها علائم حاد مشاهده می شود.
خواهشمندیم با توجه به نکات زیر تا حد امکان از بروز بیماری فاویسم در فرزندتان جلوگیری نمایید
- از مصرف باقلا به هر شکل آن خودداری کنید (Fava beans)
- از مصرف نفتالین (naphthalene)، در دوزهای بالا به مقدار بسیار کم که باعث همولیز می شوند، به هر شکل در منزل خودداری فرمائید.
- برخی از عفونت های ویروسی (نظیر سرماخوردگی) و میکروبی و بعضی از بیماری ها نظیر اسیدوزدیابتیک و هپاتیت حتی بدون استفاده از دارو می توانند باعث بروز بیماری فاویسم شوند، به همین دلیل با بروز هر مشکلی به پزشک مراجعه کنید.
- از مصرف هرگونه دارو بدون تجویز پزشک خودداری کنید.
مبتلایان به بیماری فاویسم بعضی از داروهای لیست زیر را می توانند با نظر پزشک معالج به میزان دوز درمانی معمولی و با رعایت کامل احتیاط مصرف نمایند:
ترکیبات ضد مالاری نظیر
کلروکید chloroquine
- پریماکین primequine
- کیناکرین quinacrine
- پاماکین pamaquine
سولفامیدها نظیر
ترکیبات سولفانامیدها
- تری متوپریم سولفامتوکسازول trimoxazole-co
- سولفی سوکسازول gantrisin ،در دوز های بالا به مقدار بسیار کم باعث همولیز می شوند.
- سولفانیل آمید sulfanilami
- سولفاستامید sulamyd
- سولفامتوکسی پیریدازین
- سولفکسون sulfoxone
- تری سولفاپیرمیدین sultrin ،در دوز های بالا به مقدار بسیار کم باعث همولیز می شوند
سولفون ها نظیر
-
تیازوسولفون (پرومیزول)
-
دی آمینو دی فنیل سولفون (dapson)
داروهای ضد میکروبی نظیر
-
کلرآمفنیکل (chloramphenicol ، در دوز های بالا)
- نالیدیکسیک
ترکیبات نیتروفوران نظیر
- فورازولیدون (فوروکسون furoxone)
- فورادانیتن (نیتروفورانتوئین nitrofurantinin)
- فورادین
آنالژریک ها نظیر
- استانیلید acetanilide
- آسپرین (actyle salicylic acid) در G6PD نوع مدیترانه ای ولی نه نوع A یا CANTO
- استوفنتیدین (فناستن، در دوز های بالا به مقدار بسیار کم باعث همولیز می شوند)
- استامینوفن (در دوز های بالا به مقدار بسیار کم باعث همولیز می شوند)
- آنتی پیرین (پیرامیدون)
- سالیسیل ازوسولفا پیریدین (AZULFIDINE)
- دیپیریدون (نوالرژین)
- فنازوپیریدین Phnazopiridine
- ویتامین k سنتتیک (صناعی) k3 به غیر از ویتامین k محلول در آب k1
داروهای دیگر نظیر
- پروبنسید probencid
- فنیل هیدرازین
- بنزن benzene
- تری نیتروتولوئن
- بلودومتیلن (methyle blue در دوزهای بالا به مقدار بسیار کم باعث همولیز می شوند)
- دی مرکاپرول
- بعضی رنگ ها مثل انیلین aniline
- پاماکوئین
- دوگزوروبی سین doxorubicin
- نیریدازول niridazole
- اسید آسکوروبیک (در G6PD مدیترانه ای ولی نه نوع A یا canton)
- حنا henna
فاویسم یک بیماری فصلی، ارثی و تغذیه‌ای است.
لیست داروهای خطرساز و بیماری های همولیز دهنده در مبتلایان به فاویسم یا کمبود آنزیم G6PD
- Acetanilid
- Acetylasalicylic acid (aspirin)
- Aminopyrine
- Acetylphenylhydrazine
- Antazoline
- Aniline dyes
- Ascorobic acid (low risk)
- Beta naphthol
- Carmustine
- Chloramphenicol
- Chloroquine
- Ciprofloxacine
- Colchicine (low risk)
- Dapsone
- Dimercaprol
- Diphenhydramine (low risk )
- Dopamine (low risk)
- Doxorubicin
- Furazolidone
- Glibenclamide
- Glucosulfone
- Lsobutyl nitrate
- Lsoniazid (low risk)
- Mepacrine (quinacrine)
- Mesalazine-5 amino salicylic acid
- Methylene blue
- Nalidixic acid
- Naohtalwnw pue
- Niridazole
- Nitrofurazone
- Nitrofloxacine
- Urate oxidase
- Para amino benzoic acid (low risk)
- Pamaquine
- Pentaquine
- Phenazone (antipyrine ) (low risk )
- Phenazopyridine
- Phenylbutazone
- Phenytoin
- Primaquine
- Trinitrotoluene
- Toluidine blue
- Thiazasoulfone
- Sulfasalazine
- Sulfpyridine
- Sulfacetamide
- Quinidine
- Quinine
- Quniocide
- Vit k3
- Vit k4
بیماری فاویسم گلبول‌های قرمز پیر را بیشتر از سلول‌های جوان مبتلا میکند.
